Mens en Samenleving | Ambities, Doelen en Resultaten

Ontwikkelingen Najaarsnota ten opzichte van Voorjaarsnota

In de Algemene Ledenvergadering van de VNG in november worden het aanvullend Zorg & Welzijnsakkoord en het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg aan de gemeenten voorgelegd. Naar verwachting wordt hiermee ingestemd. Hiermee gaan gemeenten de verplichtingen aan die horen bij de akkoorden en ontvangen ze de financiering die is afgesproken. De financiële afspraken van het aanvullend zorg- en welzijnsakkoord lopen tot en met 2028.

Enkele mooie ontwikkelingen om kort bij stil te staan:

We hebben tot nu toe 63 vragen van inwoners voor een maatje gekregen. Voor 60 van hen hebben we inmiddels een maatje gevonden. In 2024 waren er in totaal 52 vragen opgelost. We wilden in 2025 10% meer hulpvragen oplossen. Dat doel hebben we dus behaald.

Er zijn bij ons ongeveer 40 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire bekend. We hebben met 30 van hen contact (gehad). Iets minder dan de helft van de casussen zijn al afgerond. Met de andere inwoners zijn we nog in gesprek over het plan van aanpak voor een nieuwe start. Dit noemen we de brede ondersteuning. We zoeken met alle gedupeerden meermaals actief contact.
Door inwoners uit Groesbeek is de eerste voorzorgcirkel gestart.
De positieve opbrengst van de pilot Indicatievrije dagbesteding hebben we goed kunnen verwerken in de aanbesteding voor dagbesteding. Het is gelukt om de laagdrempelige toegang naar de dagbesteding te behouden. Dit betekent dat onze inwoners zich ook vanaf januari 2026 rechtstreeks bij een aanbieder kunnen melden voor dagbesteding. Dit scheelt stress en wachttijd.
Ook is de Wegwijzer Berg en Dal gelanceerd in september 2025. Hierop kunnen inwoners nu terecht voor allerlei hulp en activiteiten bij hen in de buurt. Deelname hieraan is laagdrempelig, veelal kosteloos of voor een kleine eigen bijdrage. Er staan inmiddels bijna 200 activiteiten op de Wegwijzer waar inwoners aan kunnen deelnemen.
Meer dan de helft van de (brand)veilige scootmobiel stallingen zijn inmiddels geplaatst. In 2026 zullen de overige stallingen worden geplaatst.

Ambities, doelen & resultaten

(Wat willen we bereiken, wat gaan we daarvoor doen en hoe staan we ervoor?)

Ambitie 1			We versterken de sociale basis.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
1.1		We helpen inwoners om naar elkaar om te zien (samenredzaamheid).
1.1.1		Op het terrein van Dekkerswald realiseren we een zorgzame buurt waarin mensen naar elkaar omkijken.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
1.1.2		We zorgen voor bruisende ontmoetingsplekken, onder andere door inzet van Club Goud. We willen de diversiteit van de activiteiten vergroten en het bezoekersaantal verhogen met 10%.


	Toelichting:
	De voorgenomen inzet van Club Goud heeft wat vertraging opgelopen. Activiteiten zullen eind 2025 en verdeeld over 2026 plaatsvinden.
1.1.3		We ondersteunen inwoners die een vrijwillig maatje willen zijn voor iemand met een hulpvraag. We willen 10% meer matches realiseren.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
1.1.4		We zetten in minimaal één buurt een voorzorgcirkel op.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
1.1.5		We zorgen ervoor dat inwoners voldoende basisvaardigheden hebben om mee te kunnen doen.


	Toelichting:
	We krijgen fors minder middelen uit de decentralisatie-uitkering (DU). Daarom is het nog niet gelukt om daadwerkelijk een taalhuis op te zetten. Regionaal werken we aan een herziening van een regionaal uitvoeringsplan om inwoners gericht te ondersteunen bij het ontwikkelen van basisvaardigheden. Het plan heeft een looptijd van 2026 tot 2029. De planning is om het plan in november te laten vaststellen door de afzonderlijke colleges van de deelnemende gemeenten. Lokaal zetten we onze reguliere werkzaamheden voort. We hebben ook een partneroverleg opgestart.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
1.2		We helpen inwoners langer zelfstandig thuis te wonen.
1.2.1		We realiseren een beleefhuis met zorgtechnologie.


	Toelichting:
	De aanvraag voor transformatiemiddelen is afgewezen. We gaan met elkaar op zoek naar andere subsidiemiddelen. Het is nu nog niet te zeggen of we een beleefhuis kunnen realiseren.
1.2.2		Inwoners met GGZ-problematiek kunnen Beschermd Thuis wonen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
1.2.3		We starten een pilot rondom sociaal arrangeren.


	Toelichting:
	Voor het sociaal arrangeren wilden we een beroep doen op de IZA begroting. De IZA-werkgroep heeft ervoor gekozen om de IZA middelen in te zetten voor een regionale uitrol van voorzorgcirkels. En niet in het project Sociaal Arrangeren. Reden om het sociaal arrangeren niet verder te brengen is onder meer dat het overlap heeft met Welzijn op Recept.
1.2.4		We werken volgens een gezamenlijk plan van aanpak met onze partners aan duurzame oplossingen voor voldoende en (brand)veilige stalling van scootmobielen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
1.3		We hebben een toegankelijk en zichtbaar aanbod in het voorliggend veld.
1.3.1		We maken het totale preventief aanbod zichtbaar en gemakkelijk te vinden.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Ambitie 2			We borgen de toegankelijkheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid van zorg voor hen die het écht nodig hebben.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
2.1		We bieden zoveel mogelijk passende zorg voor inwoners die het echt nodig hebben.
2.1.1		We vergroten het groepsaanbod voor onze inwoners die dat nodig hebben.


	Toelichting:
	Het voorwerk vraagt meer aandacht en door beperkte ambtelijke capaciteit is de realisatie vertraagd. In 2026 wordt meer duidelijk over de bijgestelde planning. In het Lokaal Programma Jeugd hebben we bepaald dat de doelen van de verschillende projecten (waar dit er één van is) per 2028 bereikt moeten zijn.
2.1.2		We zorgen voor voldoende maatwerkondersteuning voor mensen die dit echt nodig hebben.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
2.1.3		We starten een communicatiecampagne om de cultuur- en gedragsverandering te stimuleren die nodig is om de zorg toekomstbestendig te houden.


	Toelichting:
	Door capaciteitstekort kunnen we de communicatiecampagne niet opzetten zoals oorspronkelijk werd beoogd. We informeren onze inwoners wel over de wachtlijsten bij het sociaal team en onze aanbieders en doen daarbij tegelijkertijd een beroep op de zelf- en samenredzaamheid. De communicatiecampange is opnieuw opgenomen in de begroting van 2026.
2.1.4		We hebben de wijziging van het Abonnementstarief naar de inkomensafhankelijke Eigen Bijdrage doorgevoerd.


	Toelichting:
	Het Rijk heeft de invoering van de inkomstenafhankelijke eigen bijdrage uitgesteld.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
2.2		We hebben een sterk sociaal team en goed afgestemde toeleiding naar zorg.
2.2.1		Minder jeugdige inwoners hoeven gebruik te maken van jeugdhulp (streven 1 op de 11), waardoor de zorg beschikbaar en betaalbaar blijft voor de jeugdigen die het écht nodig hebben.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
2.2.2		We helpen inwoners die extra hulp nodig hebben bij het vinden van de juiste zorg en ondersteuning nog beter.


	Toelichting:
	Om inwoners met GGZ-problematiek beter te helpen met de juiste zorg op de juiste plek, willen we domeinoverstijgend samenwerken in een centraal toeleidingspunt. Om dit te realiseren, is geld vanuit de landelijke IZA-(transformatie)middelen nodig. We verwachten dat de aanvraag voor deze IZA-middelen in Q4-2025 ingediend kan worden. Dat is later dan gepland.
2.2.3		We verbeteren het integraal werken en het delen van gegevens. Daardoor zorgen we voor meer passende ondersteuning.


	Toelichting:
	Convenant Het convenant is voor woningcorporaties, politie, GGD en MBZ (Meldpunt Bijzondere Zorg). Het doel is om vast te leggen waar de samenwerking op gericht is en afspraken te maken over de gegevensdeling. We besteden veel aandacht aan privacy. Dit willen we ook goed verwoorden in dit convenant. Daarom vraagt dit meer tijd dan vooraf gedacht. Aanpak Voorkomen Escalatie (AVE) De AVE is een werkwijze waardoor duidelijk wordt wie de regie heeft in de uiteenlopende complexe problematiek bij een inwoner of in een huishouden. We volgen hierin de regionale ontwikkeling (en grotendeels regionale financiering). Op dit moment zoeken we een regionale projectleider. Traject AVE start hierdoor Q4 2025-Q1 2026.
Ambitie 3			We willen gezond en prettig samenleven.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
3.1		We hebben goede accommodaties voor onze inwoners (verbinding stimuleren).
3.1.1		Inwonersinitiatief Stichting Spaldrop (in oprichting) Kekerdom.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.1.2		Extra aandacht voor brandveilige gebouwen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.1.3		We willen een bruisende Mallemolen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.1.4		We brengen het IHP voor besluitvorming in de raad, inclusief een voorbereidingskrediet voor IKC Op de Horst als beslispunt.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
3.2		Wij stimuleren bij onze inwoners een gezonde leefstijl (fysiek en mentaal).
3.2.1		We zorgen via de JOGG-aanpak (Jongeren op Gezond Gewicht) voor een gezondere leefomgeving. Daardoor wordt het makkelijker om gezondere keuzes te maken.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.2.2		We voorkomen ongevallen bij thuiswonende ouderen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.2.3		We voorkomen dat mentale problemen verergeren door laagdrempelig passende ondersteuning beschikbaar te stellen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
3.2.4		We zetten in op verbetering van het sport- en beweegklimaat en het in beweging brengen van onze inwoners.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Ambitie 4			Kinderen en jongeren ontplooien en ontwikkelen zich tot volwassenen die zelfstandig functioneren en meedoen in de samenleving.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
4.1		Kinderen kunnen onbelemmerd onderwijs volgen.
4.1.1		We helpen kinderen bij de overgang van basisschool naar middelbaar onderwijs.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
4.2		We ondersteunen jongeren en hun ouders bij opvoed- en opgroeivragen.
4.2.1		Overbelaste gezinnen blijven overeind en het kind kan thuis blijven wonen door de inzet van een steungezin en meer inzet op alternatieve oplossingen.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
4.3		We werken samen met jongeren, hun stem doet ertoe.
4.3.1		In 2025 betrekken we onze jongeren actief bij projecten en beleid. Dit doen we samen met de jongerenwerker. Samen met jongeren werken we in 2025 aan een nieuwe ontmoetingsplek in Millingen aan de Rijn.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Ambitie 5			Statushouders en vluchtelingen leven prettig in onze gemeente.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
5.1		Wij helpen vluchtelingen aan onderdak en onderwijs.
5.1.1		We realiseren 82 extra opvangplekken voor asielzoekers.


	Toelichting:
	Tot nu toe is het nog niet gelukt een locatie te vinden waar we deze 82 plekken kunnen realiseren. We blijven zoeken.
5.1.2		We verzorgen onderwijs voor alle alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV’ers) in onze gemeente.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
5.2		We helpen Oekraïense ontheemden aan onderdak en met de integratie in Nederland.
5.2.1		We vangen 270 Oekraïense ontheemden op in onze gemeentelijke Oekraïne opvang.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
5.2.2		We bevorderen de integratie van Oekraïense ontheemden.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
5.3		Statushouders integreren in onze gemeente.
5.3.1		Wij huisvesten het aantal statushouders wat door het Rijk als taakstelling bepaald wordt.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
5.3.2		We voldoen aan alle onderdelen van de Wet Inburgering.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
Ambitie 6			We werken samen met onze inwoners.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
6.1		Inwoners bepalen zelf welke onderwerpen belangrijk zijn voor hun dorp en gaan hiermee aan de slag.
6.1.1		We gaan in 2025 door met het opstellen van dorpsagenda's. De inwoners uit het dorp nemen het initiatief voor een dorpsagenda, wij ondersteunen waar het nodig is.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
6.1.2		In 2025 besluit de gemeenteraad over de aanleg van een rotonde in Berg en Dal.


	Toelichting:
	Tijdens de raadsvergadering van 18 september heeft de gemeenteraad ingestemd met de uitvoering van een haalbaarheidsonderzoek voor een rotonde of andere verkeersveilige inrichting voor het kruispunt Oude Kleefsebaan - Nieuwe Holleweg en Kerstendalseweg. Welke aanpassing het beste passend is volgt uit dit onderzoek. We verwachten dat we de uitkomsten in het eerste half jaar van 2026 aan de gemeenteraad kunnen voorleggen, met de daarbij behorende beslispunten.
Resultaten				Inhoud	Financiën	Planning	Risico
6.2		We werken samen met inwoners zoals we hebben afgesproken in de nota Participatie.
6.2.1		In 2025 wordt het werken volgens de nota "Samen maken we Berg en Dal’ steeds vanzelfsprekender, zowel binnen als buiten het gemeentehuis.


	Toelichting:
	Uitvoering conform begroting.
6.2.2		In 2025 werken we met een burgerberaad.


	Toelichting:
	In maart hebben we een raadsinformatiebijeenkomst gehad over het burgerberaad. Op basis daarvan is besloten hier op dit moment niet mee verder te gaan en alternatieve participatiemethoden te gaan onderzoeken.